Wyjazd nad jezioro Glinik z ekologią w tle. Otoczone lasami podgorzowskie jezioro Glinik jest niezwykle malownicze. Należy do jezior rynnowych, rozciąga się na niemal 1,8 km przy przeciętnej szerokości ok 300 m. Uroku dodają mu liczne zatoki i półwyspy. Brzegi akwenu od strony wschodniej wzdłuż których jechałem są dosyć strome, ale ich krawędzią prowadzi bezpieczna dróżka gwarantująca wspomniane na początku malownicze widoki. Dróżka jest w zasadzie szlakiem pieszym ale jedzie się po niej zupełnie gładko i mijałem się na niej z cyklistami. Mijałem też sporą liczbę spacerowiczów i czających się nad wodą wędkarzy.
    Jezioro na dzień dzisiejszy jest bezodpływowe, ale kiedyś, przy wyższym poziomie wody, z jeziora w kierunku wioski wypływał ciek który obecnie jest wyschnięty. Wspominam o tym ponieważ zanim dotarłem nad jezioro mijałem mostek za którym rośnie grupa pomnikowych dębów. Przy dębach punkt informacji ekologicznej z dekalogiem ekologów i rzeźbą ich patrona św. Franciszka.
    Nad jeziorem leży kilka użytków ekologicznych, min. tzw. mały półwysep i rozległy mszar z źródliskami zasilającymi jezioro w wodę. Na przeciwległym brzegu jest również duży półwysep, który dzieli jezioro na dwie wyraźnie wyodrębnione części. 
   Do Glinika jechałem przez Rakowo, Trzebiszewo, Brzozowiec i Deszczno. Powrót drogami pożarowymi do S-3 i ronda na DK 24.


    

    Piękna pogoda, temperatura ok. 4°C. Nie można przepuścić takiej okazji na jeden z ostatnich wyjazdów w tym roku, tym bardziej że nie było żadnych przeciwwskazań.
    Wybór padł na Krobielewo. Trasa w jedną stronę przez pustkowia. Do Krasnego Dłuska przez las, dalej do Krobielewa drogą przy wale powodziowym. Po drodze zaledwie kilka zagród, typowa dla osadnictwa olenderskiego rozproszona zabudowa. W samym Krobielewie też trudno mówić o jakimś centrum wioski. Funkcję taką spełnia kościół, w pobliżu była szkoła, w sumie trzy lub cztery budynki. W latach 1938-45 funkcjonowała tu przeprawa przez Wartę. Był to najdłuższy drewniany most w Niemczech. Częściowo zniszczony w 1945 przez wycofujące się oddziały Wehrmachtu i wiosenną powódź w 1945. Ostatecznie został rozebrany i przez jakiś czas przeprawę obsługiwał prom. Dziś chcąc dostać się do leżącego na przeciwległym brzegu Krobielewka trzeba korzystać z mostów w Skwierzynie lub Międzychodzie, oba oddalone o ok. 20 km.
    Na placu przed kościołem Krobielewie zrobiłem przerwę i półmetek wycieczki. W narożniku placu kościelnego leży w krzakach obalona ale zachowana w nienaruszonym stanie tablica poświęcona poległym w pierwszej wojnie światowej mieszkańcom Krobielewa i okolicznych osad. Większość nazwisk jest czytelna, byli to:

• z Krobielewa : Gerhard Kosserl, Ludwig Franz, Otto Schulz, Karl Fabian, Ewald Bengsch, Herbert Strauss
• z Orłowiec: Paul Grünberg, Johan Birkholz, Gottwald Rettschlag, Albert Fiedler
• z Stryszewa: Reinhard Zilm, Julius Röhl, Emil Roese, Walter Röhl, Karl ...ttun, Karl ...., Gustaw ...nisch 

     Ostatnie nazwiska słabo czytelne, w sumie siedemnastu mężczyzn z których najstarszy urodził się w 1887 r. , a najmłodsi w 1898. Wiem że był kiedyś pomysł ponownego jej ustawienia na pierwotnym miejscu ale była również różnica zdań na ten temat, były zarówno "za", jak i "przeciw". Koniec końców tablica nadal leży tam gdzie została wrzucona w czasach słusznie minionych i może tak jest dla niej lepiej. Przynajmniej nie jest narażona na działania bezmyślnych wandali i czeka na lepsze czasy. Można by powiedzieć że co nas obchodzą poniemieckie pomniki, ale z drugiej strony to nie ich wina że byli niemieckimi poddanymi i polegli za swoją ojczyznę a ich krewni i sąsiedzi chcieli uczcić ich pamięć.
    Powrót przez Dębówko i od Przytocznej drogą krajową 24. Kiedyś już wspominałem że jazda tą drogą jest jak totolotek, olbrzymi ruch tirów i brak utwardzonych poboczy. Jak widać znów się udało.

   Dobrą stroną bycia emerytem jest to że może sobie pozwolić na wyjazd o najcieplejszej porze dnia. Dla równowagi istnieją również złe, aby ich częściowo uniknąć czasem dobrze jest zejść z oczu towarzyszce małżonce. Wymówki są później również nieuniknione ale czas nieco złagodzi ostrze ataku.
   Może ostatnio jeżdżę po miejscach przygnębiających ale cóż poradzić, jest jak jest. Wypuściłem się do Pniewa, wioski która zniknęła praktycznie na moich oczach. Pamiętam z jakichś manewrów wojskowych sprzed czterdziestu lat sielską wioseczkę z pełnymi kwiatów ogródkami. Dziś jest to tylko brukowana wiejska uliczka z chaszczami na poboczach z których gdzieniegdzie wystają zbutwiałe belki i sterczą resztki murów, jedynie na jej zachodnim końcu zachował się jeden zamieszkały dom. Kilkaset metrów na południe od Pniewa znajduje się jeszcze jeden i przed samym Osieckiem kolejne cztery, wszystkie zaliczane do Pniewa, ale to już powojenne inwestycje lasów państwowych. A podobno przed 1939 r. było tu 22 zagrody.
   Pniewo jest oddalone ok 8 km na południe od drogi krajowej 24. Osada o nazwie Osterwalde istniała tu już w XV wieku. W wiosce istniał wtedy folwark von Waldowów. Od XVI w. osada miała swój kościół o konstrukcji ryglowej, a od początku XIX murowany. Dziś na resztkach przykościelnego cmentarza sterczy półkolisty pagórek zawierający materiał z jego zwalonych ścian. Na wielu nagrobkach istnieją jeszcze dobrze czytelne nazwiska spoczywających pod nimi zmarłych. 
  Po siedmiu wiekach osadnictwa i ostatecznym upadku upaństwowionego rolnictwa (ślady budynków inwentarskich wskazują że była tam spora hodowla) ludzie stąd odeszli a zostały tylko ruiny zagród i pola.
  Na co dzień odstrasza mnie od tego kierunku kilka kilometrów bruków z kocich łbów. 
  Pogoda do jazdy znakomita. Temperatura od 0 do -2 °C  w miejscach zacienionych

                                                                      Droga pożarowa w Puszczy.


                                                                            Leśny drogowskaz.




                                                                    Piwniczka dawnej leśniczówki.


                                                             Aleja starych drzew przy leśniczówce




                                                                        Cmentarzyk w Pechludze.

.

    Przez przypadek tematem mojej dzisiejszej wycieczki do Rudnicy stała się dawno nie istniejąca linia kolejowa z podgorzowskiego Zieleńca do Sulęcina i Kostrzyna. Rudnica do roku 1945 była stacją gdzie stykały się dwie linie; z normalnym rozstawem szyn do Sulęcina i wąskotorowa do Kostrzyna. Dziś materialnymi śladami po tej przeszłości pozostały tylko: nazwa ulicy, zdewastowany budynek dworca oraz ślady peronów i torowiska.
   Historia ma swój początek w przygotowanych w roku 1897 planach budowy linii kolejowej łączącej Gorzów z Sulęcinem. Plan został zrealizowany i w 1912 oddano ją do eksploatacji. Niemal w tym samym czasie firma Lanz & Co rozpoczęła budowę linii wąskotorowej łączącej początkowo podkostrzyńskie Chyżyno z Słońskiem (od 1896). W 1906 przedłużono ją do Krzeszyc, po czym w 1915 roku połączono Krzeszące z Rudnicą. Od tej chwili aż do roku 1945 Rudnica stała się stacją węzłową do której docierały pociągi prywatnej linii z Chyżyna i państwowej z Gorzowa do Sulęcina. W roku 1945 Rosjanie zrabowali szyny na odcinku od Rudnicy do nieistniejącego posterunku nastawczego Kniazin na szlaku Międzyrzecz-Sulęcin i linia do Sulęcina została nieodwołanie zamknięta, natomiast w kierunku do Chyżyna przebudowana na normalny rozstaw szyn.
  Jako taka kompilacja dwóch pierwotnie niezależnych projektów z początku XX wieku linia była użytkowana do roku 1992, a ostatecznie została zlikwidowana w 2008.
  Po odcięciu linii do Sulęcina układ torów na stacji Rudnica pozostał niezmieniony, więc pociągi jadące z Gorzowa Wlkp. do Kostrzyna n/Odrą i z powrotem zmieniały tu kierunek jazdy. Na stacji Rudnica pozostało torowisko w kształcie litery ‘’Y", co służyło manewrom związanym ze zmianą kierunku jazdy pociągów. W drugiej połowie lat 80-tych, dla uproszczenia przejazdu pociągów wybudowano krótki odcinek toru łączący po linii prostej na stacji Rudnica oba kierunki.
    Oddany do użytku wraz z budową linii w 1912 roku okazały oddalony o około 100 metrów od trasy budynek stacyjny z zapleczem ekspedycyjno - ruchowym pozostał z boku, gdyż położony był przy nieczynnej linii sulęcińskiej. Dla obsługi ruchu pasażerskiego na stacji Rudnica zaadaptowano inny mały budynek wchodzący dawniej w skład zabudowań stacyjnych. Linia ta była eksploatowana do 1992. Ostatecznie kolejowa historia Rudnicy zakończyła się wraz z likwidacją linii w 2008.
    W roku 2011 pojawił się pomysł z ścieżką rowerową prowadzącą po torowisku z Gorzowa do Kostrzyna z odgałęzieniem do Sulęcina. Skończyło się chyba tylko na pomysłach.



   Z Rudnicy w miarę wygodnie można przedostać się po dawnym torowisku do sąsiedniego Bolemina. Za Boleminem torowisko już zanika w krzakach i wśród łąk.  Leżący na granicy Bolemina i Płonicy budynek stacyjny obsługiwał obie wioski. Obecnie jest własnością prywatną.
    Płonica i sąsiedni ale sporo większy Bolemin z pochodzenia są bliźniakami, powstały pierwotnie jako jedna wieś, podział nastąpił dopiero później. Wspominam o tym ponieważ w dokumencie erekcyjnym dla obydwu wiosek przewidziano wspólny kościół i stan ten przetrwał do dziś. Ciekawostką jest to że przed rokiem 1945 obie wioski wskutek jakiegoś dawno zapomnianego konfliktu do stojącego na ich granicy kościoła wchodziły oddzielnymi wejściami. Współczesne wejście od szczytu budynku jest powojenną przeróbką..
.



     Na koniec ostatnia przerwa przed dawną stacją kolejową w Deszcznie.   Przez wiele lat niszczejące pomieszczenia dawnej stacji PKP były wynajmowane jako magazyny, potem opustoszały. W końcu zapadła decyzja o rewitalizacji  niszczejącego obiektu dla potrzeb pasażerów i kultury. Podczas remontu dobudowano do niego pawilon w kształcie wagonu oraz przeszkloną werandę. Dziś na starym dworcu ma swoją siedzibę m.in. gminna biblioteka, ma tam również swoją dyżurkę dzielnicowy.


    W ten sposób zbliżyłem się do zaplanowanych 500 km w grudniu, przy okazji pęknie 5,5 tys. w skali roku.

    Jazda dla samej jazdy. Zaproponowano mi niezapowiedzianą jazdę dla towarzystwa do Lubikówka. Skoro była niezapowiedziana więc kolidowała z wcześniejszymi przedsięwzięciami przez to wyjechałem sam i spóźniony. Wprawdzie umówiliśmy się jeszcze w Lubikówku, ale mój współpodróżnik zmarzł i zawrócił do domu. Już razem wróciliśmy spod Rokitna. 
    Po powrocie dla zabicia czasu pojeździłem jeszcze pół godziny po Skwierzynie.

   Dziś spróbowałem przejechać trasę którą odpuściłem sobie wczoraj. Jeżdżę trochę na akord gdyż założyłem że w grudniu pokonam dystans 500 km, po dzisiejszej ekskursji zostało chyba coś około 160 km, zatem jest to do zrobienia jeżeli pogoda pozwoli. Na razie sprzyja.
    Wypadło na Kaławę. Nie byłem tam chyba z dwa lata, więc czemu nie spróbować dziś? Kaława, a właściwie odległe o jakieś 1,5 km Pniewo to miejsce gdzie ma swoją siedzibę muzeum MRU, i gdzie według popularnego mitu miało miejsce jego przełamanie przez sowieckich pancerniaków. O micie wspomnę później, a na razie o miejscowym cmentarzu który posiada coś czego nie widziałem nigdzie indziej.
   Jest to wyjątkowa rzeźba która sama z siebie ciekawiła mnie już od dawna, widywałem ją bowiem z okien autobusu do Zielonej Góry . Na niewielkim wiejskim cmentarzyku stoi grupa rzeźb przedstawiających ukrzyżowanego Chrystusa, Marię i Jana Ewangelistę. Na krzyżu jest tylko sygnatura wykonawcy "GERT BRUX Cleve 1913". Gerd Brüx żyjący w latach 1875-1944 był znanym w swoim czasie rzeźbiarzem posiadającym swoją pracownię w Klewe.  Kleve leży w Nadrenii, kilkanaście kilometrów od granicy z Holandią. Pracownia w porywach zatrudniała do 30 rzemieślników różnych specjalności, a sam artysta zajmował się wtedy jedynie projektowaniem i nadzorem. Pracownia działa zresztą do dziś prowadzona przez wnuka Gerda, Manuela Brüxa. Nigdzie nie znalazłem informacji kto był fundatorem rzeźby i dlaczego akurat dla tego cmentarzyka leżącego wówczas niemal na przeciwległym krańcu Niemiec w stosunku do pracowni Brüxa w Kleve.
   Teraz o przełamaniu MRU. Nocą 29 stycznia 1945 batalion czołgów z 44 Brygady Pancernej Gwardii przekroczył linię MRU. Stało się to głównie przez nieuwagę żołnierzy z Volkssturmu stanowiących załogę pobliskiego bunkra PzW.717. Nie doszło tam do żadnej wymiany ognia, do ostrzelania kolumny doszło dopiero kilka kilometrów dalej w Wysokiej. Podczas walki przez swój nawyk dowodzenia z otwartej wieżyczki czołgu zginął dowódca batalionu mjr. Karabanow. Zaalarmowani Niemcy ponownie zablokowali linię i kolejne oddziały nie mogły jej przekroczyć. Batalion który przeszedł przez MRU przez kilka dni ukrywał się w lasach pod Sulęcinem aż został odnaleziony przez zwiadowców kilka dni później po faktycznym przełamaniu MRU po ciężkich walkach w okolicy Lubrzy i Lisiej Góry k/Starego Dworku. Trudno więc uznać przeniknięcie kilku czołgów przez MRU które nie miało żadnego znaczenia strategicznego za przełamanie MRU. W utrwaleniu tego mitu sporą rolę odegrał funkcjonujący do lat dziewięćdziesiątych garnizon sowietów w pobliskiej Kęszycy Leśnej.
   Na odwrót z Pniewa zdecydowałem się przez pola do Kęszycy i dalej przez Kursko i Bledzew. Ok 2 km od Kęszycy mijam ruiny elektrowni parowej ''Robert Segen'' zasilanej węglem brunatnym wydobywanym na miejscu. Węgiel wydobywano z głębokości 30 – 40 m. Elektrownia  posiadała moc 3500 KVA, a jej linia przesyłowa wynosiła 700 km. Zaopatrywała w energię elektryczną 8 miast, 31 gmin i 60 pojedynczych zakładów, w tym węzeł kolejowy Zbąszynek. W związku z budową w latach 1934-38 w sąsiedztwie obiektów MRU   elektrownia uległa po roku 1938 zburzeniu i liwidacji. Obecnie teren byłej elektrowni stał się prywatną własnością o czym informują stosowne tablice. Właściciel odkrzaczył ruiny, doprowadził prąd i zapewne coś tam zbuduje.
   Od Kurska jazda po wczorajszym śladzie.

    Wyjeżdżając z domu miałem nieco inne wyobrażenie na temat dzisiejszej trasy. Zależało mi żeby zmieścić się w ramach czasowych i pomimo tego że znacznie skróciłem trasę i tak spóźniłem się o około 30 minut. Trasa prowadziła przez Międzyrzecz, następnie szosą Międzyrzecz-Sulęcin do rzeczki Jeziornej, przez Kursko i Bledzew do domu. Nie mogłem ominąć obiektów MRU. Do podziemi schronu MG u. PAK 743 nad Jeziorną dziś nie schodziłem z prozaicznej przyczyny, nie przewidywałem że może być potrzebna latarka.


  Krótka historyjka związana z międzyrzeckim ratuszem. Otóż 26 listopada 1806 roku w swojej podróży z Berlina do Poznania w Międzyrzeczu zatrzymał się na nocleg cesarz Napoleon. Gościł w leżącym naprzeciwko ratusza domu kupca Jakuba Volmera. Pobyt Napoleona w Międzyrzeczu o mało nie skończył się wielką katastrofą dla miasta. Poborca podatkowy Sprengepiel, w porywie pruskiego patriotyzmu postanowił zgładzić znienawidzonego tyrana, za jakiego Napoleon uchodził w oczach pruskich patriotów. Pożyczył zatem od mistrza murarskiego Buttela strzelbę i zaczaił się na wieży ratuszowej naprzeciwko domu w którym biesiadował cesarz. Ze swego okienka zamachowiec mógł dokładnie mierzyć w cesarza wychodzącego z domu. Na szczęście dla miasta i jego mieszkańców zamachowiec na widok licznych francuskich oficerów kręcących się wokół cesarza  rozmyślił się i zrezygnował ze strzału do Napoleona.



   Z reguły schrony tego typu były uzbrajane w armaty przeciwpancerne 37 mm PaK 35/36 Panzerabwehrkanone. Garaż na działko mieścił się za szeroką bramą po lewej stronie schronu. Armata ważyła niewiele ponad 300 kg i była wytaczana przez obsługę krótkim wykopem na ukryte za żelbetową osłoną stanowisko bojowe. Postęp w broni pancernej sprawił że w latach czterdziestych okazała się już zbyt słaba. Armata swoim ogniem mogła blokować leżący kilkadziesiąt metrów poniżej mostek na Jeziornej. 

    Błyskawiczna wycieczka do Międzyrzecza. Chciałem pociągnąć temat fortyfikacji w najbliższej okolicy, jednak dziś cofnąć się wstecz o kilka wieków, Zajrzałem na pół godziny na piastowski zamek w Międzyrzeczu.
   Otoczona fosą średniowieczna twierdza została wzniesiona około połowy XIV wieku przez Kazimierza Wielkiego na miejscu wcześniejszego grodu warownego z połowy IX wieku na sztucznym pagórku w widłach dwóch rzek - Obry i Paklicy. Przez lata w warowni stacjonowały polskie wojska, strzegące pobliskiej, zachodniej granicy Rzeczypospolitej. Zamek był wielokrotnie oblegany oraz z tego co pamiętam przynajmniej dwukrotnie zdobyty. Po raz pierwszy w 1474 dzięki zdradzie przez wojska Jana II Szalonego - księcia żagańskiego, i króla węgierskiego Macieja Korwina podczas wspólnego rajdu przeciwko Wielkopolsce, później w 1520 przez najemników krzyżackich podczas wojny polsko-krzyżackiej. Podczas potopu (1655) został uszkodzony i zdewastowany przez wojska szwedzkie, a w czasie rokoszu Lubomirskiego (1665-66) zajęty przez buntowników.
  Zamek był również siedzibą starostów międzyrzeckich. W początkach XVIII wieku zamek był zniszczony na tyle, że pomimo podejmowanych prób odbudowy w 1691 r. nie nadawał się na rezydencję starostów. Dlatego w 1719 r. wznieśli oni dla siebie dworek w sąsiedztwie ruin zamku. Do połowy XVIII wieku, mimo kolejnych spustoszeń, jakie dotknęły zamek w III wojnie północnej odbudowano jednak część pomieszczeń, z przeznaczeniem na mieszkania dla czeladzi starosty oraz część zabudowań podzamcza. Po II rozbiorze Polski, zamek wraz z zabudowaniami dworskimi, folwarkiem oraz parkiem zakupił pruski minister i były ambasador w Rzeczypospolitej Girolomo Lucchesini a następnie miejscowe rodziny ziemiańskie i patrycjuszowskie z Międzyrzecza. Od 1854 r stanowił własność rodziny von Dziembowskich, w 1914 aż do 1945 przeszedł w ręce spokrewnionej z Dziembowskimi rodziny von Tempelhoff. Obecnie zamek jest przekazany na potrzeby międzyrzeckiego muzeum
   W 1574 roku na zamku zatrzymał się w swojej podróży z Francji do Krakowa pierwszy król elekcyjny Henryk Walezy.
   W dawnej rezydencji starostów międzyrzeckich wzniesionej w 1719 r. i w oficynie dworskiej z początku XVIII wieku mieści się muzeum. W muzeum m.in. prezentowana jest  jedna z najbogatszych w Polsce kolekcja portretów trumiennych, tablic herbowych i inskrypcyjnych z XVII i XVIII w. 


 Byli nimi: Benedykt, Jan, Izaak, Mateusz i Krystyn, którzy zostali zamordowani w nocy z 10 na 11 listopada 1003 roku w pobliskim eremie. Upamiętniające ich rzeźby znajdują się w pobliżu wejścia do zamku. W dzisiejszym rozumieniu mianowanie ich do rangi "męczenników" jest nieco kontrowersyjne, gdyż nie zginęli oni za wiarę, ani też w obronie wiary, nie byli zmuszani do wyrzeknięcia się Boga itp. lecz zginęli w napadzie "czysto" rabunkowym. Jednakże ówczesne rozumienie tego określenia w odniesieniu do wiary, pozwoliło na nadanie miana "Męczenników", a w późniejszym czasie uznania ich również za świętych.