Ostatni wyjazd podczas pobytu w Zalasowej. Szlak poprowadził przez Zwiernik, Łęki i Szynwałd. Na swoje nieszczęście zabrałem z sobą małżonkę, ba nawet pozwoliłem wybierać drogę. Ostatnie trzy kilometry były wspinaczką po znacznej stromiźnie, a sama końcówka to błotnista droga gruntowa. Jako znający teren usłyszałem zatem wiele niepochlebnych opinii na swój temat, a tłumaczenie że przecież sama chciałaś tędy jechać nie było przyjmowane do wiadomości.
    Do Zwiernika droga z górki, łatwa i przyjemna. W centrum wioski zabytkowy drewniany kościół z XVII w. Pierwotnie stał w Padwi Narodowej pod Mielcem, a do Zwiernika został przeniesiony pod koniec XIX w.  Zastąpił wcześniejszy zniszczony w pożarze.

   Kiedyś był tu jeszcze w pobliskim parku dwór, jeden z piękniejszych w tej okolicy. W okresie powojennym działała w nim szkoła. Kiedy szkoła przeniosła się do nowej siedziby dworek w szybkim tempie uległ ruinie, Dziś w krzakach można co najwyżej potknąć się o kupkę gruzu lub wpaść w jakąś dziurę. O dworku wspominam gdyż miał on swoje miejsce w polskiej XIX wiecznej literaturze – związane były z nim losy bohaterów powieści historycznej "Murdelio" Zygmunta Kaczkowskiego wydanej w 1851 r. To w tej powieści zaczytał się pewien stary polski emigrant polityczny w USA pełniący tam na wybrzeżu funkcje latarnika. Było to przyczyną niedopełnienia obowiązków i niezapalenia latarni. Wydarzenie to opisane w korespondencji Juliana Horaina zainspirowało Sienkiewicza do napisania noweli "Latarnik".
    Dalsza droga do Łęk również prowadzi w dół, zatem znów łatwizna. W Łękach zajechaliśmy pod XV-wieczny drewniany kościół. Pod koniec ubiegłego wieku miejscowi wierni doszli do wniosku że jest im przyciasno w zabytkowym wnętrzu i fundnęli sobie przeciwnej stronie drogi drugi nowiutki kościół.


    Jeszcze kilka kilometrów po płaskim i z góry, a potem już kierunek na przysiółek Świniogóra. To tu pośród pośród niezgłębionych kałuż pod szczytem Czubu słuchałem niczym niezasłużonych pretensji i wymówek :).

Pokaż trasę GPS Rower: Dane wycieczki: 20.59 km (3.00 km teren), czas: h, avg: km/h, prędkość maks: 0.00 km/h
Temperatura: HR max: (%) HR avg: (%) Kalorie: (kcal)

   Przez dwa dni pogoda nie sprzyjała żadnym wyjazdom, chwile słonecznej pogody kończyły się zazwyczaj taką samą porcją deszczu. Zaś wczorajszy program zajęć nie pozwalał na inny wyjazd niż po piwo do Zalasowej.
  W przedostatnim wpisie wspominałem o swoim zainteresowaniu historią tego regionu, o okolicznych cmentarzach wojennych i na marginesie o bitwie pod Łowczówkiem stoczonej przez legionistów Piłsudskiego. Wczoraj wpadł mi w łapki bezpłatny egzemplarz lokalnej pogórzańskiej prasy a w nim artykuł o cmentarzach wojennych na których spoczywają legioniści w Mesznej Opackiej, Lichwinie i tym najważniejszym w Łowczówku. Miejscowości te leżą w bezpośrednim sąsiedztwie Tuchowa do którego mam 10 km. Decyzja jest jedna, jadę i liczę na to że nie będę musiał wracać pieszo. Rowerowa padlina z lamusa sprawuje się zupełnie nieźle i powinna wytrzymać ten wypad.
   Przejazd przez Joniny i Ryglice oprócz walorów krajobrazowych ma na celu uniknięcie powrotu tą samą drogą, a ponadto do Jonin jest fajny długi zjazd. Z Ryglic szosa do Tuchowa prowadzi doliną rzeczki Szwedka. Mijam wioski Uniszowa i Bistuszowa. Do Tuchowa wjeżdżam u podnóża wzgórza klasztornego. Tuchów w swoich początkach był własnością benedyktynów z Tyńca którzy w 1340 r. uzyskali dla niego prawa miejskie od króla Kazimierza Wielkiego. Zarówno klasztor jak i kościół parafialny powstały z fundacji benedyktynów. Obecnie w klasztorze mieści się seminarium duchowne redemptorystów. Podobno w czasach przedchrześcijańskich na wzgórzu klasztornym znajdowała się świątynia pogańska.


   Kolej na Łowczówek. W morderczych walkach pod Łowczówkiem stoczonych w dniach 22 do 25 grudnia 1914 r przez pułki 1 i 5 z I Brygady Legionów poległo 128 legionistów, rany odniosło 342. Była to jedna z największych bitew I Brygady, a Łowczówek jest wymieniony na tablicach przy Grobie Nieznanego żołnierza w Warszawie. Działania wojenne w okolicach Łowczówka toczyły się jeszcze do maja 1915 r. Na okolicznych polach pozostało wiele pojedynczych grobów żołnierskich. Wkrótce po wizycie na pobojowisku komisarza Tuchowa i przedstawicielek Ligi Kobiet uznano że istnieje potrzeba zebrania wszystkich poległych i urządzenia cmentarza.
    Wybór padł na północny stok wzgórza Kopaliny, którego zboczem przebiega droga z Łowczowa do Rychwałdu. Właścicielem tego terenu był Żyd Weksler, który zgodził się ofiarować działkę pod cmentarz. Natomiast Liga Kobiet ogłosiła zbiórkę pieniędzy na jego budowę. Zebrano wówczas niebagatelną jak wojenne czasy sumę 3000 koron.
   W roku 1915 dowództwo austriackie powołało specjalne oddziały, mające na celu budowę cmentarzy wojskowych (Oddziały Grobownictwa Wojennego). Teren, na którym toczyły się walki, podzielono na okręgi cmentarne. Tarnów i okolice to VI okręg, w którym znajdują się 62 cmentarze. Cmentarz w Łowczówku ma numer 171, a projektowali go Siegfred Haller i Heinrich Scholz. Ma kształt prostokąta z kaplicą w centralnym miejscu. W tarnowskim okręgu nie urządzano oddzielnych cmentarzy dla poległych z wrogich sobie armii dlatego pogodzeni w obliczu śmierci spoczywają na wspólnych cmentarzach.
    Z Tuchowa pod cmentarz w Łowczówku prowadzi pnąca się w górę droga przez Buchcice. Sam cmentarz z grobami legionistów z 1 i 5 pułków Legionów znajduje się na skraju lasku poza terenem zamieszkałym. Miejsce to w czasach PRL-u skazane zostało na zapomnienie. Dziś jest reprezentacyjne i mają tu miejsce uroczystości patriotyczne. Oprócz 113 legionistów na cmentarzu spoczywa 162 żołnierzy z pułków austro-węgierskich i 241 Rosjan.
   W 1984 r. na cmentarzu obok poległych kolegów z 5 pułku piechoty spoczęły sprowadzone z Anglii prochy dowódcy 3 Brygady Strzelców Karpackich gen. Gustawa Łowczowskiego który jako 17-letni chłopiec tu zaczynał swój bojowy szlak legionisty.
   Skoro już jestem przy temacie legionistów i Łowczówka wspomnę jeszcze o losach legionisty por. Stanisława Kaszubskiego. Kaszubski syn powstańca z 1863 r., urodzony w Warszawie. Po rewolucji 1905 r. skazany na zesłanie do Archangielska. Staraniem rodziny uzyskał zamianę wyroku na wydalenie poza granice imperium rosyjskiego i ostatecznie znalazł się w Krakowie. Po wybuchu wojny wstąpił do Legionów i brał udział w bitwie pod Łowczówkiem. Miał tam pecha trafić do niewoli. Podczas przesłuchań wyszło na jaw że jest poddanym cara i w związku z tym trafił przed oblicze sądu wojennego oskarżony o zdradę stanu. Zapadł wyrok śmierci przez powieszenie. Przed wykonaniem wyroku odczytano mu wprawdzie dekret cara darujący życie pod warunkiem wstapienia do armii rosyjskiej, Kaszubski jednak odmówił. Wyrok został wykonany w oddalonym o ok 20 km. Pilźnie (wówczas siedzibie starostwa powiatowego). Ciało pochowano w bezimiennym grobie poza cmentarzem, a dla zatarcia śladów pochówku po grobie przegalopowała na koniach sotnia kozaków. Pilźnianie jednak zapamiętali to miejsce. Po wycofaniu się Rosjan miejscowe społeczeństwo przeniosło zwłoki na cmentarz a ponowny uroczysty pochówek zgromadził licznych mieszkańców, delegację z prezesem NKN Jaworskim i Daszyńskim oraz kolegów legionistów. Kilka lat później ziemia z jego grobu, obok ziemi zebranej z cmentarza w Łowczówku znalazła się w tarnowskim Pomniku Nieznanego Żołnierza. W okresie międzywojennym czczono jego pamięć poprzez organizację corocznego marszu na trasie Tarnów-Pilzno. To byłoby tyle w temacie Łowczówka


W drodze powrotnej zajrzałem jeszcze na dwa kolejne cmentarze wojenne, obydwa na szczycie wzgórz wznoszących się nad Tuchowem od strony Zalasowej. Jeden na cyplu znanym okolicznej ludności jako Furmaniec (nr 163) i drugi oddalony o kilkaset metrów na wschód na skraju lasu nad ul. Wołową (nr 164). Obydwa kryją prochy poległych z węgierskich pułków armii austro-węgierskiej i Rosjan; na Furmańcu 137 poległych z pułków węgierskich i 97 Rosjan, oraz w lesie nad ul. Wołową 199 żołnierzy austrowęgierskich z pułków rekrutowanych w Siedmiogrodzie i 105 Rosjan. W samym Tuchowie na obydwu cmentarzach, starym i nowym, również pozostały kwatery kryjące prochy ok. 300 poległych.


   Kończąc wpis o dzisiejszej wycieczce cmentarnej trzeba przyznać projektantom i budowniczym tych nekropolii że starali się aby leżały w miarę możliwości w pobliżu pól bitewnych, były wkomponowane w otaczający krajobraz i położone w miejscach atrakcyjnych widokowo.
   Znudzonych moim wpisem przepraszam. Od czasu wycieczki miałem sporo czasu aby poszperać za informacjami i nie mogłem się powstrzymać aby nie podzielić się nimi z ewentualnym czytelnikiem.


Pokaż trasę GPS
Rower: Dane wycieczki: 53.14 km (2.00 km teren), czas: h, avg: km/h, prędkość maks: 0.00 km/h
Temperatura: HR max: (%) HR avg: (%) Kalorie: (kcal)

Jak w tytule :)

Pokaż trasę GPS
Rower: Dane wycieczki: 10.70 km (0.00 km teren), czas: h, avg: km/h, prędkość maks: 0.00 km/h
Temperatura: HR max: (%) HR avg: (%) Kalorie: (kcal)

      Dziś przy okazji wyjazdu po zakupy kolejna wycieczka wokół tutejszej gminy. Zazdroszczę miejscowym sieci dróg gminnych. Mimo że wąskie i niekiedy karkołomne ale w większości bitumiczne, uzupełniane odcinkami nawierzchni o krzyżówkowej nazwie "makadam". Makadam to po naszemu żwirówka wykonana z dwóch warstw zwałowanego kruszywa o różnej granulacji na podbudowie z piasku.
Trasa poprowadziła przez Wolę Lubecką, Kowalowy i Ryglice. Wokół wspaniałe widoki, rozległe krajobrazy i bujna przyroda przejmująca tereny które przestały być wykorzystywane gospodarczo.
   Teraz wsiądę trochę na mojego konika którym jest historia mijanych okolic.
   Przejeżdżając przez Kowalowy mijam cmentarz związany z ostatnią wojną jaka miało okazję stoczyć wielonarodowe imperium habsburskie. Sto lat temu, jesienią 1914 r. przez pasmo Karpat usiłowała przedrzeć się na Węgry armia rosyjska. Przed "rosyjskim walcem parowym" rozpaczliwie broniła się armia austro-węgierska, a w jej składzie również polskojęzyczne pułki galicyjskie (oficjalnie w armii austro-węgierskiej obowiązywało 12 języków pułkowych, język niemiecki był tylko językiem rozkazodawstwa).W ciężkich walkach oddało życie setki tysięcy żołnierzy obydwu walczących stron. Sytuacja uległa zmianie dopiero w 1915 r. po majowym kontruderzeniu spod Gorlic. Do dziś po tych wydarzeniach niemal w każdej okolicznej miejscowości pozostały cmentarze na których spoczywają kości poległych. Cmentarz w Kowalowej znajduje się ok 1,5 km od centrum wsi na niewielkim wielobocznym cypelku pomiędzy drogą a zadrzewionym jarem, znajdującym się za nim. Pochowano na nim 84 żołnierzy austro-węgierskich i 59 rosyjskich poległych w grudniu 1914. Była to ta sama operacja w której przed nacierającymi Rosjanami pod odległym stąd o kilkanaście kilometrów Łowczówkiem w wigilijną noc 1914 r. bronili się legioniści Piłsudskiego. Pochowani tutaj pochodzą z jednostek rekrutowanych na Węgrzech i Słowacji będącej wówczas integralną częścią Węgier , oraz w Słowenii i Czechach.


    W Ryglicach zajechałem na rynek pod fontannę nazywaną pomnikiem emigranta, przez moment rozpatrywałem pomysł z jazdą w kierunku Tuchowa, ale ostatecznie zawróciłem w kierunku Zalasowej. Tym razem skorzystałem z stromej lokalnej drogi prowadzącej grzbietem wzgórza równoległego do drogi do Tarnowa. Z drogi rozciągają się widoki na położone po przeciwległej stronie doliny wzniesienia Pasma Brzanki i podobnie jak w Kowalowej na cmentarz pozostały po walkach stoczonych w grudniu 1914r. Na tym spoczywa 187 żołnierzy austro-węgierskich głównie z pułków czeskich i austriackich i 125 Rosjan. Cmentarzyk otacza kamienny mur z oryginalną bramą krytą dachówką.


   Na tym skończyłem historyczną część wycieczki teraz trzeba wrócić do teraźniejszości. Uliczkami poprowadzonymi poprzez dziś dziczejące a jeszcze niedawno uprawne pola i łąki jadę do centrum Zalasowej, robię zakupy i wracam do domu. Nawet spóźnienie okazało się niewielkie :).
 


Pokaż trasę GPS
Rower: Dane wycieczki: 26.39 km (0.00 km teren), czas: h, avg: km/h, prędkość maks: 0.00 km/h
Temperatura: HR max: (%) HR avg: (%) Kalorie: (kcal)

    Tytułowy Kokocz to najwyższe wzniesienie w najbliższej okolicy (ok 460 m. npm). Przez szczyt (zresztą zamieszkały) prowadzi droga o nawierzchni asfaltowej tylko czasem jej nachylenie grubo przekracza 30 stopni. Znakomity punkt widokowy na Pogórze Strzyżowskie i Ciężkowickie. Przy dobrej pogodzie widać z niego Tatry odległe o jakieś 120 km w linii prostej.


Pokaż trasę GPS
Rower: Dane wycieczki: 16.48 km (0.00 km teren), czas: h, avg: km/h, prędkość maks: 0.00 km/h
Temperatura: HR max: (%) HR avg: (%) Kalorie: (kcal)

   To był wykonany w tradycyjnym stylu wyjazd po chlebek do sklepu w Zalasowej.


    Dziś zainteresował mnie zbiornik przeciwpowodziowy w sąsiedniej gminie Skrzyszów. Potok na którym jest zbudowany normalnie stanowi rowek z leniwie sączącą się na dnie strużką wody. Ponieważ znajduje się w kotlinie do której spływają wszystkie wody z otaczających wzgórz podczas większych opadów potrafi być groźny dla leżących poniżej zabudowań. Zapora i zbiornik to świeża inwestycja sprzed dwóch lat. Wybrałem się zobaczyć jak to wygląda w naturze.


    Liczyłem że od zbiornika prowadzą jakieś drogi w kierunku Góry Trzemeskiej na której byłem wczoraj. Po okrążeniu zalewu okazało się że wszystkie drogi są ślepe i aby dostać się na szczyt wzniesienia trzeba się było cofnąć. Tutejsze drogi gminne pomimo tego że są szerokości jednego samochodu w sporej części mają nawierzchnię asfaltową. Taką dróżką dotarłem do Trzemesnej i tu dopadła mnie burza. Szczęśliwie na szczycie góry obok drogi znajduje się domek któregoś z kół łowieckich. Schronienia udzieliła weranda domku. Po deszczu szybka jazda do sklepu i powrót do domu.
    Na skraju Lasu Trzemeskiego znajduje się cmentarz choleryczny na którym chowano ofiary epidemii z połowy XIX w. Szokująca jest liczba pochowanych w zbiorowych mogiłach – ponad 500 osób. W tym roku wymieniono na cmentarzysku stary zmurszały krzyż i postawiono pamiątkowy głaz.


  Zdjęcia robione telefonem stąd widoczność taka , a nie inna  
 Tytułem wyjaśnienia w Zalasowej od pokoleń mieszkają moi krewni i dlatego przynajmniej raz w roku staram się tu przyjechać na kilka dni. Stąd również mój obecny pobyt pod Tarnowem.


Pokaż trasę GPS

Rower: Dane wycieczki: 44.98 km (11.00 km teren), czas: h, avg: km/h, prędkość maks: 0.00 km/h
Temperatura: HR max: (%) HR avg: (%) Kalorie: (kcal)

 Mam już wakacyjny luz, jestem na wyjeździe, dostęp do roweru ograniczony ale jednak jest. Rower ten jest padliną wyciągniętą zza pajęczyn w graciarni. Dziś z okazji wyjazdu do pobliskiego sklepu zrobiłem wycieczkę do tzw. Lasu Trzemeskiego. Wpisy też będą ograniczone tak jak ograniczony mam dostęp do internetu. Po powrocie do domu postaram się je uzupełnić.

Pokaż trasę GPS
Rower: Dane wycieczki: 22.69 km (6.00 km teren), czas: h, avg: km/h, prędkość maks: 0.00 km/h
Temperatura: HR max: (%) HR avg: (%) Kalorie: (kcal)